B Harfi İle Başlayanlar – Türk Halk Oyunları Kataloğu

Berzini Oyunu Sol ayak hafifçe iki kere vurur. Sağ ayak mayrılan açı halinde kıvrılıp az ileri basar ve sıkıca bir daha basıldıktan sonra sol ayağın yanına gelir. Aynı hafiflikte bir iki kere tekrarlandıktan sonra, hareket tamamlanır. Oyun bu tekrarlamayla sürer. Figürce biraz hep aynı şekildedir. Havasının Kürt diyaleğinde sözleri de …

Bermende Zeybeği Konya’dan Akşehir ilçesinin Bermende köyü, oyunu zengin köylerdendir. Aydın Zeybeği, Harmandalı, Konyalı, Sallama oyunlarından başka bilhassa kendi Bermende Zeybeği ilçe dışında da hayli yaygındır. Bunlar davul zurnayla 1-4 kişi tarafından oynanabiliyorlar. Kadın erkek birlikte oynamazlar. Kadınlar, türküyle kaşık oyununa veya kaşıksız oyuna kendi meclislerinde kalkarlar.

Beri Basu Mardin dolayının oyun havalarındandır.

Bergama Zeybeği Bergama ve dolayında Aydın gibi irtibatlı merkezlerde geçen Zeybek oyunlarından, ayrıca da Köroğlu, Bıçak Oyunları gibi çeşitlerden başka bir de mahallin Bergama Zeybeği ve havası vardır. Bergama Bengisi oyun havası bundan ayrıdır.

Bergama Köylerinde Oyun Bergama’dan Turanlı bucağının 40 köyü vardır. Bunların bilhassa Bölcek Köy adlısında oyun çeşitleri zengindir. Mevkiin ortalama durumu ve bereketli şartları bunda üstünlükle sebep olduğu şüphesizdir. Köy delikanlıları şu oyunları bilir ve oynarlar: Gündoğdu, Çanakkale, Edremit, Yörük Ali, Yandır, Aşe, Soğukkuyu, Zümbül Bahçesinin Karanfili, Bengi, Harmandalı, Tavas, Sepetçioğlu. …

Bergama’da Milli Oyunlar Bergama adı burada biraz sınırlıdır. Her oyunun dolay illerden belirli yayılma bölgeleri ve yer yer hafif tertip değişik halleri haber veriliyor. Yayılış haritaları her oyunda kesinlikle tespit edilememiştir henüz. Gelen türkü notalarından sözlü olanların ek sözlerini önceden buraya alıyoruz (Eski sözler başkaydı): Sarı Zeybek Sarı Zeybek (efem) …

Berete Bitlis’in sıra oyunlarındandır. Açık halka halinde sıralanıp oynanır. Berete sözü Kürtçe zannıyla vardır. Bitlis’ten Kürtçe konuşan köylerde toplu oyunlara umumiyetle verilen isimdir. Berete adında ayrı bir oyun olmadığı Bitlis’ten bilhassa tahkik edilmiştir. “Berete oynayalım” denildiği zaman orada “birlikte oynayalım” denilmek istenilir. Berete sözünün “bir öte”den bozma olduğunu bilmediklerinden, kelimenin …

Ben Tefimi Kastamonu’nun tanınmış ve adını sözlerinden alan, figürleri yarı irticali ve türkülü oyun havalarındandır.

Benk Bengi adının bazı semtlerdeki söylenişidir. Afyonkarahisar ilinden Sandıklı ilçesinin Çalça köyünde toplu olarak yalnız erkeklerin (mesela 10 kişi) düğünlerde davul zurnayla yürüttükleri oyundur. Kütahya merkezinde yarı sportif mahiyette olarak sırf kadınlara mahsus bir “Benk Oyunu” vardır. Düğünlerde toplu veya tek kişi tarafından yürütülür. Manisa’nın Demirci ilçesinde Benk, 6-8 kişi …

Bengi Zeybeği Havası Batı Anadolu’nun Zeybek oyunlarına has tartımla, ayrıca da dramatik ifadeyi haiz bir ezgidir. Zaferle neticelenen bir savaştan sonra onu kazandıran bilinmeyen ve ilâhi kudrete karşı duyulmuş şükran borcunu ödemek istercesine heybet ve kulluğu hareket ve seslerinde kaynaştırabilmiş görünür. İki kısmı şöyle özetlenebilir: 1. Başlangıç: Tamamiyle usulsüz fakat …

Bengi Oyunu Bu oyun adının Bengi Oyunu’ndan muhaffefliği açıktır. Emet ilçesi Kütahya ilinin dağlar arasında yalnız içine kapanık kalmış ve şehir hayatıyla fazla temas edememiş bir yeridir. Manisa’dan yanadır. Bu şartlar altında yerlisi Bengi oyununu geleneğe uygun bir saflık ve coşkunlukla asırlar boyu yaşatabilmişlerdir: Bengoyunu, bengoyunu Aha hey bengoyunu Bardağımı …

Çanakkale ilinden Ayvalık ilçesinin Kıranburgaz köyünde 50 kadar erkek tarafından davul zurna refakatiyle yürütülen oyundur. Batı Anadolu ucunda Halay çeşitlerinden bir hatıra gibi kaldığı adından bellidir. Bengi’nin bir halay çeşidi olduğu anlaşılmaktadır. Alay eki, şüphesiz surette Halay kelimesidir.

Balıkesir’in bazı köylerinde vardır. Meselâ, Manyas ilçesinin Bölceağaç köyünde Bengi veya Cember adı verilir. 5-20 erkek tarafından özellikle gelin arabadan inmezden önce oynanır. Çanakkale’den Gelibolu ilçesinin Yeni köyünde 10-20 erkeğin topluca ve davul zurna refakatiyle yürüttükleri iki oyundan biri Bengi, diğeri Zeybek’tir. Bergama bölgesinde Bengi oyununa Alay Havası da derler. …

“Bejni” de derler. Bey kelimesinin ora halkınca söylenişidir. Ağrı ilinin Doğu Beyazıt ilçesi bahis mevzuudur. Oraya mahsus olan bu oyun kadınlı erkekli karma halde ve elele tutuşarak sünnet ve evlenme düğünlerinde 5 – 100 kişi tarafından yürütülür, yerin müsaadesine göre halka küçük veya büyük tutulur. Lorke oyunu da aynı cümledendir. …

Denizli’nin Manastır köyünde halen rağbetteki iki oyun çeşidinden biridir. Benge oyununu 15 kadar erkek toplu olarak ve davul zurna yahut saz refakatiyle yürütürler. (Köşdere adındaki ikinci oyun tek kişiliktir). “Benge” oyun adıyla aşağıdaki Bengi, Benk ve hatta Menge, Mengi gibi muhtelif oyun tertiplerinden belirli bir zümrenin bahsine girmiş oluyoruz. Bütün …

Siirt ilinin Sasun (Sason) ilçesinde ister tek kişi tarafından, isten toplu olarak yürütülen bu oyunu davul zurna refakat eder. Belita raksına “Belitaya” veya “Belitaî” dedikleri de odur. “Beleti, Belite” diyen köyler de vardır. İsmin vilayet dışında daha da değiştiği yerler vardır. Belita’nın toplu oynanışında oyuncu sayısı muayyen değildir. Halka kalabalık …

1. Yozgat’a aittir. 2. Kars’ın da tek kadınlık bu isimde sevilen bir oyunu vardır. 3. “Bebek Sevme” türkülerini yedi kısımda incelemeye lüzum gören bir öğretmenimiz, çocuğun bebeklikten çıkması çağına kadarki merhalelerini ele almış ve bu incelemeyi Kars bölgesindeki duruma göre yürütmüştür: A. Ninni veya Halay (Bebeğin uyutuluşunda), B. Dandan veya …

Sivas’tan Hafik ilçesinin İpsile köyü ve dolayında yalnız erkeklerce yürütülen adeta biricik sıra oyunu budur. Davul zurnayla halka kurulup oynanır. Ayrıca ikinci bir halka da yerdekilerin omuzlarında ayakta sıra olurlar. Böylece alt katta 5, üst katta 5 erkek birlikte oynarlar. Şarktan gelmeliği adından bellidir. Fakat hangi tarihte buralara getirildiği bilinmiyor …

Tamzara, Kürdün Kızı, Dik Horan, Titreme keza vardır. Cümlesi Bayburt verimi değillerdir. Taşradan gelenler ora iklimine uymuşlardır. Trabzon’dan geldiği anlaşılan Dik Horan ve Titreme burada epey gün gördüler. Bunlarda kemençe de yer aldı. Kelkit ilçesinde şunlar vardır: Koççari, Ner’, Kaydırma, Durnalar, Kürdün Kızı, Sarı Kız, Deli Paşa… İl bölgesinde bazı …

Bu oyun Sivas’ın kadın ve erkek halaylarındandır. Başıbüyük ve Beypınarı ile oralara mücavir köylerde oynanan Bayburt Halayı veya Bayburt Dağları, halaycıların elele gelip hilâl şeklinde bir dizi kurmalarıyla başlar. Diğer Sivas ve başka yerler halaylarında olduğu gibi bunda da Başçeken’in elinde bir mendil bulunması adettir. Bayburt Havası’nda ölçü 10/16’lıktır. Tartım, …