Etiket Arşivi: folklor

1. Yozgat’a aittir. 2. Kars’ın da tek kadınlık bu isimde sevilen bir oyunu vardır. 3. “Bebek Sevme” türkülerini yedi kısımda incelemeye lüzum gören bir öğretmenimiz, çocuğun bebeklikten çıkması çağına kadarki merhalelerini ele almış ve bu incelemeyi Kars bölgesindeki duruma göre yürütmüştür: A. Ninni veya Halay (Bebeğin uyutuluşunda), B. Dandan veya …

Sivas’tan Hafik ilçesinin İpsile köyü ve dolayında yalnız erkeklerce yürütülen adeta biricik sıra oyunu budur. Davul zurnayla halka kurulup oynanır. Ayrıca ikinci bir halka da yerdekilerin omuzlarında ayakta sıra olurlar. Böylece alt katta 5, üst katta 5 erkek birlikte oynarlar. Şarktan gelmeliği adından bellidir. Fakat hangi tarihte buralara getirildiği bilinmiyor …

Bu oyun Sivas’ın kadın ve erkek halaylarındandır. Başıbüyük ve Beypınarı ile oralara mücavir köylerde oynanan Bayburt Halayı veya Bayburt Dağları, halaycıların elele gelip hilâl şeklinde bir dizi kurmalarıyla başlar. Diğer Sivas ve başka yerler halaylarında olduğu gibi bunda da Başçeken’in elinde bir mendil bulunması adettir. Bayburt Havası’nda ölçü 10/16’lıktır. Tartım, …

Orhaneli’nin sözleri de olan bir oyun çeşididir. Mahalli oyunların tipik hareket motifleri bunun uygun noktalarında tatbik olunarak umumiyetle irticali figürlerle yürütülür. Türküsü gün görmekte devam ederse oyunu da yaşar. Esas itibariyle kadın oyunudur. Kaşıklarla oynandığı da olur. Düğünlerde oyun meclisi şimdiki halde bununla başlıyor. Adını bu öncülüğünden almıştır.

Bar veya Halaylarda dizi başı ki, öbürlerine nispetle usta ve tecrübeli olması sıranın başarısını sağlar.

Oyun çeşitlerinin adları şunlardır: Çobanbeyli Havası, Nahsani Havası, Sarhoş Havası, Keçeli Oyunu, Mimiy Oyunu. Bunlar ağır oyunlardır. Kaba Oyun, Arabî Oyun. Bu ikisi biraz oynak havalardır. Mısrî Oyunu, Senam Oyunu, Cezayir Oyunu. Bu üçü çok hafif ve kıvrak oyunlardır. Şirvani Oyunu: Süratle söylenen ve oynanan bir havadır. Barak Halay Oyunu; …

Gaziantep ile Urfa arasında Fırat nehrinin batı tarafında olan köylerden birkaçı Barak köyleridir. Bunların kendilerine mahsus orjinal havaları ve oyunları vardır. Urfa bölgesinin ayrı ve toplu oyun havaları kimi sözlü, fakat daha ziyade sözsüzdür. Oyunlu türkülerden mısra sonlarında “yar yar” veya “Ha var yar yar” gibi teraneleri tekrarlayanlar vardır: Danburam …

Barak İki Kamış Oyunu gibi bu Barak Halayı da güney oyunlarımızdandır.

Balkan halk çalgılarında Türkçe adların halk dilinde değişmeyişi gibi, hudutları içinde kendi folklorunu yaşatan Türk sekene de vardır. Durum bu merkezde olunca etkileşmelerin komşulukla daima da tazelenmesi mümkün olacak demektir. Bulgarca’daki Hora kelimesi Yunanca’nın Khorca ve Khorus sözlerine değil, Romence’nin saat ve bir çeşit halka oyunu anlamlı Hora kelimesine veya …

Kars’ın toplantı ve düğünlerinde oyunlu olarak söylenen türkülerdendir. Oyununa da Balalı Tavuk Oyunu derler (Bel’lı Tavuk). Figürleri yarı irticalîdir. Kız ve erkek kişi tarafından yürütülür. Başlangıcında sözsüz bir musiki girişi vardır. Bu parça çalınırken oyuncular tartıma uyarak arka arkaya ve daire çizerek yürüyüş yaparlar. Sıra sözlü kısma gelince kız ve …

Bu yıl 17. si düzenlenecek olan Türkiye Halk Dansları Yarışması(VAKSA) başvuruları 31 Aralık 2008 de son buldu. Kültür Bakanlığı ve Hacı Ömer Sabancı Vakfı’nın ortaklaşa düzenlediği bu halk dansları yarışmasında Türkiye nin dört bir yanından yarışmacılar katılmakta. Bu sene kuralların değişmesiyle birlikte artan katılım sayısıyla, daha eğlenceli ve çekişmeli bir …

Konya’nın Bozkır ilçesinin mesela Dere köyünde bilhassa şu üç oyun her şenlik vesilesiyle yürütülür. Ahmet Yavaş, Kırık Oyun, Köbek Dansı (Göbek Havası). Saz, cura veya eldeki başka yerli çalgılar eşliğiyle oynanırlar. Ahmet Yavaş, aslında kadın oyunudur. Kadınlar arasında türküsüyle yürütülür (Kadın oyununu delikanlılar ancak oturak Alemi’nde mahremce (gizlice)seyredebilirdi). Adı, kıdemi …

Bu oyunun adı eski bir Rumeli türküsünün baş sözleridir. Ağa Oğlu’nun ora ağızlarında söylenişidir. Yıllardır bazı Tekirdağ köylerinde sıra oyunu halinde türküsü söylenerek yürütülüyor. Trakyamızda iç Rumeli göçmen sekene (oturan, ikamet eden ) çok olduğu için, Vardar ötelerinden getirilmiş oyun çeşitlerinden olacağı düşünülebilir.

Ağır tempolu ve tarihinin en az yüz yılı için Ege illerimize inhisâr etmiş görünen tekli Zeybek oyunudur. N’diren birkaç oyuncunun birlikte Ağır Zeybek yürütmeye çalıştıkları da yer yer görülmüştür. Yedi figürü vardır: 1. İleri geri yürüyüş: Üçler. Sağ ayak bir adım ileri (bir), sol ayak ileri (iki), sağ ayak geri …

Sivas’ın bellibaşlı sıra oyunlarındandır. Düğün, bayram ve eğlenti mahiyeti başkaca toplantı günlerinin görenekten coşkunluk vesilesi olan Halaylara oyuncu seçimi gayet terbiyeli ve samimi bir idarecilik alışkanlığıyla hallediliverir. Herhangi bir toplantıda Halay çekilme ânı gelince, önce çalgı takımından “Bir halay vurulması” istenir. Teklifi sazcılara ya evsahibi, yahut toplantının baş idarecisi yapar. …

Kars merkez kazasının Çakmak köyünde Ağır Kayda ve diz kırma adlı iki oyun revaçtadır. Birincisinin tek kişice, öbürünün kadın erkek karma olarak düğünlerde yürütülmesi görenektir.

Urfa’nın Birecik kazasında, başta Ağır Hava olmak üzere Şirvanî, Çap, Mimiteşi ve Göven toplu karma oyunları yalnız düğün ve bayramlarda davul zurnayla yürütülürler. Başlıca farkları hız derecelerindedir. Eski Kırım oyunlarından bir çeşittir.

Çanakkale ili Ayvalık kazasının Babadeke köyü gibi bazı dolay mevkilerinde 25-30 erkek tarafından davul zurna veya saz eşliğinde yürütülen iki oyundan biri bu, diğeri Harmandalı’dır. Delikanlılarca oynanıp bilhassa “kendilerini seyirci kızlara beğendirmek üzere oyuna çıkıldığı” heyecanı aralarında sezilir. Gösterişli coşkunlukları daha ziyade bu noktadan dikkati çeker. Orta Anadolu’nun ağırbaşlı bir …

Kağızman (Kars) dolayında, davul zurna yahut saz veya (yarım asırdır) armonik, kırnata (klarnet) eşliğiyle, yer genişliğine göre 10 ilâ 20 kişi tarafından yürütülen sıra oyunu çeşitlerinin başta gelenidir: Ağır Bar, Alaca Bar, Hançer Barı, Hoşbilezik, Tanzara ve Temur Ağa. Bunlardan yalnız Alaca Bar kadınlı erkekli oynanır. Orada ayrıca Şeyh Şamil …

Adıyaman dolayında revaçtaki dört oyundan birincisidir. Diğerleri şunlardır: Gezinti, Halay ve Veliç. Bunlardan yalnız Halay toplu oyundur. Diğerler ikişer kişilik ve kadınlı erkekli karma tertiplerdir. Davul zurna veya ince çalgı eşliğiyle yürütülürler. Birlik ihtimali çok kuvvetli ve menşeye aittir.