Etiket Arşivi: halk oyunları

Kars’ta kızların Leley tabir olunan türkülü bir halayı ve onun ayrı havası vardır. Halay için “alay” diyenler varsa da, halay da derler. Kız halay türküleri çeşitlidir. Aynı yörede zeybek yoktur. Türkülü Karacaoğlanlar bilâkis çoktur.

Kemençe eşliğiyle yürütülen bu horon tipi toplu oyun değildir. Tek veya iki kişi tarafından oynanır. Kadınlarla erkekler ayrı ayrı yürütürler. Lazut, Trabzon taraflarında mısır demektir. Orta Anadolu’da mısır koçanı demektir.

Adından da anlaşılacağı üzere Doğu Karadeniz bölgemizde “Laz diyalektini (ağzını) de ilaveten konuşmasını bilen yirmi küsür serhat köyümüzde Trabzon yöresine gelip tutunabilmiş olarak” yalnız bu horon vardır.

Erzurum merkez ilçesinin Üçköşe köyünde yürütülen yerli barıdır. Önceleri kadın – erkek karma halde oynadıkları halde, şimdi her cins kendi cemiyetinde (toplantılarında) yürütülmektedir. Bu pek eski oyun aynı ilçenin Çatak köyünde de “Yerli Bar” sayılarak ve tulumla oynanmaktadır.

Ninni demektir.

Bu tabir, Kars yöresinde bir bar çeşidi adı olmakla beraber, batıdan Denizli taraflarında sadece laçin denilmekte bulunuluşu dikkate değer.

Samsun’un merkez ilçesindeki küçük bir kısmı Kafkasyalı gömenlere böyle anılan bir oyun çok seyrettirilip beğendirilmiştir. İki erkek tarafından eldeki herhangi bir çalgı eşliğiyle oynanır ki, Kürt Horonu ve Laz Horonu adlı bazı taklitçi oyunlar da yürütülür.

Büyükler arasındaki gün görmüşlüğünü herhangi bir sebeple kaybettikten sonra çocuk oyunları arasında tutunup kalmış rakslı gösterilen varlığı türlü iz ve çeşitlerle sabittir. Küçüklerin elinde şeklen, nispeten çocuklaşacakları da pek tabii idi. bu türküden intikaller, en başta kıdem derinliğini (eksikliğini) meydana vuruluyor sayılsa yeridir. Çankırı’da 30 – 40 yıl önceleri yaşlılara …

Bilecik’in Bozüyük ilçesinin Dodurga köyünde “İnce Hava” oyunundan farklıca olarak yine kadınlara mahsus (özgü) bir de bu Düz Hava çeşidi vardır.

Karadeniz Maçka’sının kadınları bu “Dolay Horan” havası ile oyuna kalkarlar.

Eskişehir’in orijinal isimli bir oyunudur. Göçmen oyunu olup, kelime Çağatay diyaleğine düşündürür. Bu şehrimizin göçmen mahallesi hep bilindiği gibi eskidir.

Yahut Kabak Halayı, Yozgat oyunlarının şer karakterde olanlarındandır.

Bilecik’in Bozüyük ilçesinin Dudurga köyünde Zeybek, Vargel ve Kadın Düz Hava oyunlarından ayrı olarak bu İnce Hava oyunu da vardır. Yalnız kadınlarca çift çift yürütülür.

Erzurum erkek oyunlarındandır.

Doğu Karadeniz bölgemizde Pazar (Rize) merkez ilçesinin Liman köyünde seyredilebilen sıra oyunlarındandır. Gayet neşeli bir çeşittir.

Tunceli’de ve bazı Çemişgezek köylerinde yürütülen sıra oyunlarındandır. Malatya’da havası sözsüzdür.

Çorum’da yakın zamanlara kadar adı bile unutulmuş durumdaki bu oyunun 1942’de oralı gençlere yeniden canlandırılmasına çalışılmıştı. Fakat, merkezde bundan sonra da tutunamadığı haber alınmıştır. Bir kız, bir erkek birlikteliğiyle oynanır.

İstanbul il yarışması bugün liseler ve yaygın eğitim kurumlarının yarışmalarıyla son buldu.. Zevkli ve keyifli geçen yarışmada halk oyunları adına güzel anlar yaşandı. Trabzon yöresinin çokluğu biraz sıkmasına rağmen, hepsinin farklı tavırda ve farklı oyunlar oynaması insana keyif verdi. Aşağıdaki linkten Liseler ve Yaygın Eğitim Kurumları Sonuçlarına bakabilirsiniz.. İstanbul İl …

Sinsin’in sonunda, kararmaya yüz tutan ateşlerin çevresinde h’le gibi halka kurularak oyun yürütmeğe bazı yerlerde “Haley çevirmek” derler ki Halay çekmek tabirinden başka ve sırf bu duruma mahsustur. Ateş çevresinde halkalanıp oyun çevirmek Kafkasya’da ve Altaylarda tarih kadar eskiydi, meselâ Hunlardaki varlığı kayıtla sabittir.

Orhaneli ilçesinin meselâ Hamzaeli köyü de o yöre gibi Halay adını “Haley” telâffuz eden yerlerdendir. Kol kola yarım halka şeklinde sıralanıp davul zurnayla oynarlar. Erkek kadın ayrı ayrı oynarlar.