Diyarbakır Büyükşehir Belediyesi Gençlik ve Spor Kulübü – Diyarbakır Yöresi

Diyarbakır Yöresi

Diyarbakır yöresi ülkemizde en çok bilinen, oynanan yörelerden bir tanesidir. Diyarbakır yöresi halay türüne giren oyunları kendi bünyesinde barındırır. Yörede oyunlar genelde coşkuyu, sevgiyi, ahengi, hüznü, yiğitliği, mertliği ve günlük doğa olaylarını içerir. Oyunların çok eski kökeni olmasına rağmen bugünlere kadar gelmişlerdir. Bütün oyunlar yörenin yaşayış biçimi, sosyal ve kültürel ilişkilerinden etkilenmiştir. Yöre oyunlarda işler adım hemen hemen bütün oyunlarda sağa doğrudur. Aynı oyunlar farklı ilçe veya farklı köylerde aynı biçimde veya küçük nüanslarla oynanmaktadır. Bununda en büyük nedeni ise aşiretlerin bölünüp değişik yerlere yerleşmesidir.

Diyarbakır’da halk oyunları ; kına geceleri, düğün, bayram ve özel zamanlarda oynanır. Bazen sohbet ve eğlenme amaçlı gidilen yerlerde halk oyunları da oynanır. Bazen de yöreye özgü eyvanlı evlerde eğlence amaçlı bir araya gelinir ve bu muhabbetlerin açılışı halk oyunlarıyla yapılır ve ardından müzik ile devam eder, hatta bu güzel sohbetler için özel davul zurna bile temin edilir.
Yörede oyunlar genelde ağırdan başlayıp hızlanarak devam eder. Oyun formları genellikle ;

  • Düz çizgi
  • Karşılıklı iki düz çizgi
  • Yarım daire
  • Daire formundadır.
  • Bazı kırsal kesimlerde ise çeşitli biçimde diziler oluşturulur ve sözlü sözsüz ezgiler eşliğinde oynanır. Oyunlar serçe parmaklar, kollar ve avuç içlerinin birleşmesiyle oynanmaktadır. Bazı oyunlarda kollar serbest bir halde seyir gösterir.
    Örneğin Çepik oyunu gibi. Yörede bazı oyunlar belli araçlar eşliğinde oynanır. Bu araçlar genelde ;
    • Teşi,
    • Bakraç,
    • Tüfek,
    • Sopa,
    • Tırpan,
    • Kepenek ‘tir.

    Seyirlik oyunları geçmişte gerçekleşen olaylar, doğadan etkileşim, dini inançlar ve hikayelerden derlenip belli bir formda ve uygun müzikle sahneleme olayıdır. Bu oyunlar yörede halen eski canlılığını koruyarak oynanmaktadır.

    Diyarbakır’daki Halk Oyunları’nın İsimleri

    • KEŞE-O
    • DELİLE (DELİLO)
    • GOVEND (HALAY)
    • HARRANİ (ESMERİM)
    • ŞUŞANE (TEK AYAK)
    • DU-NIG (ÇİFT AYAK)
    • ÇAÇAN
    • ÇEPİK
    • MERYEMO
    • PAPURE
    • DÜZO
    • KADIN DELİLOSU
    • KADIN HALAYI
    • TEŞİ
    • BERİ
    • TEŞİ (ERKEK)
    • GUR-U PEZ (KURT KUZU)
    • HASAT
    • KELEK
    • ŞUR-U MERTAL (KILIÇ KALKAN)
    • ÇÖMÇE GELİN

    Diyarbakır Halk Oyunları Videoları İçin Tıklayınız

    Diyarbakır Yöresi Halk Oyunları Görsel Eğitim Seti’ne ulaşmak için tıklayınız

    İçerik hakkında şikayetleriniz veya söylemek,eklemek istedikleriniz varsa buraya tıklayarak bize bildirebilirsiniz.

    Bir Yorum

    1. Merhaba iletişime geçmek istiyorum da iletişim numarası var mı 05447446872

    Bir yanıt yazın

    E-posta adresiniz yayınlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir