Çanakkale Yöresi

Çanakkale de bilinen halk oyunlarından bazıları şunlardır; Harmandalı, kaba güvem,  Edremit güvendesi, Yandım Ayşe, (Karyolamın Demiri), Kuz köy Zeybeği, Sürmeli,  Bayramiç Zeybeği, Karanlık Zeybeği

Düğün ve eğlencelerde oynanan bu oyunların dışında ,dini nitelikli bir dans olan Samahlar Türkmen ibadetlerinin gerçekleştirildikleri cemlerin ayrılmaz ve önemli bir bölümünü teşkil etmektedir.Çanakkale yöresinde oynanılan Samahlar Orta ve Doğu Anadolu Samahlarından daha ağır bir tempoda gerçekleşir.

Bu tipten oyunların dışında ile göçler yolu ile gelen diğer toplulukların da (Çerkezler Adıge, Kumuk, Pomak, Boşnak v.b.) Çanakkale oyunlarının yanı sıra kendi oyunlarını da oynadıkları da görülmektedir.Oyunlarda kullanılan müzik aletleri de oynanan oyunlara ve oynanan topluluklara göre değişiklik gösterir.Geleneksel zeybek oyunlarında klarnet ,keman, davul, darbuka, kullanılırken ,Samahlarda bağlama ,Çerkez oyunlarında akordeon ve phacic kullanılır.

Çanakkale türkülerinin önemli bir kısmı, maniler arasına serpiştirilen nakaratlar yardımıyla oluşmaktadır.Bilinen bir ezgiye (örneğin Evreşe yolları) mani eklemeleriyle türkü söyleyicilerin mani repertuarına göre uzayıp kısalabilir ve her seferin de türkü sözleri değişebilir.Esas olan ezgidir.(örnek)

ERKEK OYUNLARI

1)HARMANDALI
2)KABAGÜVENDE
3)KARANFİLİMİN MORUNA ( ÇİFTLEME ZEYBEĞİ )
4)KUSKÖY ZEYBEĞİ
5)ÇAN SEKMESİ (SÜZME)
6)KARANLIK DERE
7)BAĞ ÖZÜ
8)ALAY HAVASI
9)EDREMİT ZEYBEĞİ
10)SÜRMELİ ZEYBEĞİ
11)KAZAK ZEYBEĞİ
12)ADA ZEYBEĞİ
13)CANKİKİRİK

BAYAN OYUNLARI

1)HARMANDALI
2)KARYOLAMIN DEMİRİ
3)BAYRAMİÇİN DAĞLARI
4)VERSİNLER
5)ÇEMBERİMDE GÜL OYA
6)BALIKESİR YOLUNDA
7)SIRA SIRA SİNİLER
8)ÇAN SEKMESİ
9)EVREŞE YOLLARI

Ezgileri ve adımları bilinen bu oyunların dışında, ezgileri belirlenmiş ve bazı adımları bilinen ancak tamamı saptanamayan oyunların adları ise şunlardır:

1- Cengerme (Cengi Harbi- Yol Havası)
2- Çanakkale Türküsü
3- Alay Havası (Yapıldak)
4- Çemberimde Gül Oya
5- Türkmen Yol Havası
6- Bağ Özü
7- Ada Zeybeği
8- Koca Kule (Yanık Kule)
9- Çenk Kızı (Cıngıllı)
10- Koca Arap
11- Sürmeli Zeybeği
12- Kozak Zeybeği
13- Ninnalar
14- Dere Kunduzu (Refikam)
15- Lapseki Çeşmesi
16- Karanlık Dere
17- Gündoğdu Zeybeği
18- Yandım Ayşe (Erkek)
19- Asmadan Gel Asmadan
20- Edremit Güvendesi
21- Yörük Yaylası
22- Saba Güvende Zeybeği (Yenice)
23- Eski Alay Havası
24- Eminem Giymiş Alları
25- Çavuşköyü Zeybeği (Biga)
26- Evciler Zeybeği
27- Bursa’nın Damları

Düğün ve eğlencelerde oynanan bu oyunların dışında, dini nitelikli bir dans olan samahlar, Türkmen ibadetlerinin gerçekleştiği cemlerin ayrılmaz ve önemli bir bölümünü teşkil etmektedir. Çanakkale yöresinde oynanan samahlar, Orta ve Doğu Anadolu samahlarından daha ağır bir tempoda gerçekleşir.

Bu tipten oyunların dışında, Çanakkale’ye göçler yolu ile gelen diğer toplulukların da (Çerkezler, Pomaklar, Boşnaklar vb.) Çanakkale oyunlarının yanı sıra kendi oyunlarını da oynadıkları bilinmektedir.